ბონსაის ესთეტიკა

Bonsai Aesthetics

   A different way of life, traditional art, horticulture, philosophy, and perhaps many other factors have formed the foundation for the development of bonsai as one of the art forms in Japanese culture.
The centuries-old tradition of growing miniature trees in pots exists in China, from where bonsai culture likely originates, and a similar art form also exists in Korea. However, the contemporary aesthetics and popularization of bonsai are undoubtedly linked to the Land of the Rising Sun. Despite the fact that various "variations" have emerged on all continents, everywhere and in everything, the influence of the tradition of Japanese masters is still felt. And in my opinion, the most important thing that the Japanese have created in this culture is not the styles of bonsai.


   მოყვარულისთვის ძირითადი ამოსავალი წერტილი ბონსაის სტილების კარგად გაგებაა. საუკუნეების მანძილზე მიღებულ პრაქტიკულ გამოცდილებაში ჩადებულია ბონსაის შექმნის მნიშვნელოვანი მეთოდები და ესთეტიკური ორიენტირი. ბონსაის სტილებში მოცემულია ხის ტანის ფორმა, ტოტების და ფესვების განლაგება, ასევე ხეების რაოდენობა კონტეინერში, რაც საკმაოდ მოსახერხებელს ხდის  არსებული ესკიზის მომავალ ბონსაისთან დაკავშირებას. სტილების გაგება ეხმარება ადამიანს შერჩეული ნერგისგან დაგეგმოს მომავალი ბონსაის ფორმირების მიმართულება. “სტანდარტული” სტილები რა თქმა უნდა ეხმარება ბონსაის მოყვარულს, მაგრამ არ წარმოადგენს რამე მკაცრად განსაზღვრულ მიმართულებას საბოლოო შედეგის მისაღწევად. სტილების სისტემა უფრო შემოქმედებითი დახმარებაა ვიდრე აუცილებლად და მკაცრად განსაზღვრული ფორმა.

   ბონსაის ესთეტიკის მთავარი მიზანი სრულფასოვანი ასაკობრივი, ბუნებრივი შეხედულების, პროპორციული დეტალებით შექმნილი მინიატურული მცენარეა. მოყვარული აკეთებს ფორმირებას, ხაზს უსვამს ან აძლიერებს მცენარის შეხედულებით ასაკს. ასევე ქმნის წინა “ფასადს”, რომელი მხრიდანაც შემდგომში ბონსაის დათვალიერება ხდება. მაგრამ, შესაძლოა რომელიმე სხვა მხრიდან დანახული იგივე მცენარე  არაბუნებრივად ულამაზოდაც კი გამოჩნდეს.
მნიშვნელოვანი ფაქტორია ფესვების, ტანის, და ვარჯის ვიზუალური ბალანსის დაცვა.
ბალანსი მცენარის დეტალების მართებული განლაგებით მიიღება, ეს ქმნის სტაბილურ, მშვიდ ფორმას და ეფექტს თითქოს მცენარე მყარად დგას ათწლეულების განმავლობაში.. (მაგალითად სტილები “ჩიოკანნი” და “მოიოგი”).

ბონსაის სტილი
Moigi (模様木)

დინამიკური ბალანსი ,რომელიც იქმნებაა სიმეტრიული ფორმებით, არასტაბილური და მოძრავი ეფექტის შექმნით, თითქოს მცენარე სტიქიას ებრძვის (მაგალითად “ჰან-კენგაი”, “კენგაი” და “ფუკინაგაჩი” სტილები). ესთეტიკურად ღირებული ბონსაის ყურებისას ჩნდება  ფიზიკური წონის, მასიურობის, ხანდაზმულობისა და თუნდაც “სიამაყის”გრძნობაც კი. როგორსაც ბუნებაში განმარტოებით მდგარი დიდი ხნის ხე რომ იწვევს ადამიანში.

ბონსაის სტილი
Kengai (懸崖)

   ტანის, ვარჯის და ზედაპირული ფესვების ფორმების მანიპულაციით მიიღება სასურველი ვიზუალური ბალანსი. ვარჯში არსებული “ცარიელი ადგილები” შესაბამისობაშია ბონსაის მთლიან ფორმასთან. სიცარიელე და უკანა მხარეს გაშლილი ტოტები გარკვეულ სივრცულ ილუზიას ქმნის. სიცარიელის და ტოტების ერთობლივი თანაფარდობა უფრო ეფექტურს ხდის ბონსაის ვიზუალურ სახეს.

The important factor is the proportion between the tree's elements:

  • All the main elements are compactly arranged along the tree's trunk.
  • There are no disproportionate large needles or leaves.
  • There are no thicker branches than the trunk.
  • There is no disproportionately large fruit or flower.
  • There is no strict symmetry in the arrangement of branches and roots.
  • Branches arranged on the sides and back never grow at the same level.
  • The second-row branch on the front-facing side is always smaller to ensure the tree's trunk is clearly visible.
  • Only moss grows in the container, and no other plants are included.
  • If the composition is made with stones, no objects other than soil, stones, and moss should be placed on the surface of the container.


   მაგრამ ამ დროს, ბონსაის შექმნა არ არის ზუსტი მეცნიერება ან რამე მექანიზმი, რომელიც მხოლოდ იმ შემთხვევაში იმუშავებს თუ ყველა დეტალი წინასწარ შედგენილი ნახაზის მიხედვით იქნება გაკეთებული. ბონსაის ფორმირების რამდენიმე ძირითადი პრინციპი შეიძლება შეიცვალოს ან საერთოდ უგულებელყოფილი იქნას ისე, რომ მცენარის ძირითადი ესთეტიკა (ვიზუალური ეფექტი) არ დაზარალდეს. ბონსაის შედევრების კარგად დაკვირვებისას, ძალიან ბევრ შემთხვევაში, აუცილებლად აღმოაჩენთ ასეთ მაგალითებს. სპეციალისტი, რომელიც ბონსაის ფორმირებაზე მუშაობს, უკვე გამოცდილების და ინტუიციის ხარჯზე აღწევს შედეგს და არ ფიქრობს წეს-კანონებზე.


   If a person decides to work seriously on bonsai, they must first understand what bonsai truly is. They must realize that bonsai is not just a small tree growing in a pot. It is not a computer game that you stop when you're bored and continue when the desire returns. It is not merely a decorative item, even if very beautiful, whose purpose is only to beautify the interior. A bonsai enthusiast must consider that a small plant requires daily attention, and creating a beautiful, "perfected" shape takes a long time.

en_GBEN